Ekonomiye Yönelik Kapsamlı Düzenlemeler Yürürlüğe Girdi

Türk parasının değerini korumaya yönelik düzenlemeleri içeren “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni kanunla birlikte Cumhurbaşkanı’na finansal işlemler ve kıymetli varlıkların kontrolü konusunda geniş yetkiler tanındı.
Kanun kapsamında, kambiyo işlemleri, nakit, hisse senedi ve tahvil alım-satımı ile kıymetli maden ve taşların ithalatı ve ihracatı Cumhurbaşkanı’nın düzenleme ve sınırlandırma yetkisine dahil edildi.
Kıymetli eşya ve varlıkların izinsiz şekilde yurda sokulması ya da çıkarılması durumunda, bu fiil Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına girmese bile, rayiç bedelin yarısından iki katına kadar idari para cezası uygulanacak. Teşebbüs halinde ceza yarıya indirilecek. İzin veya yetki belgesi olmadan faaliyet yürütenler ise 50 bin TL ile 250 bin TL arasında para cezasına çarptırılacak. Ayrıca ilgili iş yerlerinin faaliyetleri bir ay süreyle durdurulacak. Aynı ihlalin beş yıl içinde tekrarlanması durumunda ceza üst sınırdan uygulanacak ve iş yerinin faaliyeti kalıcı olarak durdurulabilecek. Tekerrür halinde cezalar iki katına çıkacak.
Döviz ve Kıymetli Maden Piyasalarında Yeni Ücret Tarifesi
Ticari amaçlı döviz alım satımı yapan anonim şirketler ile Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası’nda faaliyet gösterecek üyeler ve rafinaj şirketlerine ilişkin faaliyet izinleri ve ücret tarifeleri de yasal zemine oturtuldu.
Vergi Mevzuatında Geniş Kapsamlı Değişiklikler
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın taşra teşkilatında görevli personele yönelik fazla mesai ücretlerinde iyileştirme yapıldı. Fazla çalışma için esas alınan gösterge rakamı 160’tan 300’e çıkarıldı. Aylık 50 saatle sınırlandırılan uygulamadan faydalanabilecek personel oranı, toplam kadronun yüzde 20’sinden yüzde 40’ına yükseltildi.
Milli Savunma, İçişleri, Savunma Sanayii ve Milli İstihbarat Teşkilatı’nın savunma ve güvenlik amaçlı alacağı ticari araçlar KDV’den muaf tutuldu. Ayrıca, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve yönetimindeki mazbut vakıfların taşınmaz satışları da KDV istisnası kapsamına alındı.
Enerji Ürünlerinde Vergi Düzenlemesi
Akaryakıt ve doğal gaz ithalatında teminata bağlanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), artık Katma Değer Vergisi (KDV) matrahına dahil edilecek. Organize sanayi bölgelerinin vergi muafiyeti daraltılarak, banka ve sigorta işlemleri vergisi kapsam dışında bırakıldı.
Motorlu Araçlarda Yeni ÖTV Oranları
Fosil yakıtlı ve hibrit araçların ÖTV oranları yeniden belirlendi. Motor hacmi ve elektrik motor gücüne göre oranlar yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişecek. 3.500 kilogramı geçmeyen arazi tipi kamyonetler için ÖTV oranı yüzde 50 olarak sabitlendi.
Cumhurbaşkanı, motor hacmi, menzil ve batarya kapasitesi gibi teknik özelliklere göre ÖTV oranlarını üç katına kadar artırabilecek veya sıfıra indirebilecek.
Yatırım ve Vergi Teşviklerinde Yeni Dönem
Yatırımları teşvik etmeye yönelik olarak Kurumlar Vergisi Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı. Yatırım teşvik belgesi kapsamında, indirimli kurumlar vergisi ilk uygulama döneminden itibaren 10 hesap dönemi boyunca ve yüzde 60 oranında uygulanabilecek.
Kullanılamayan yatırıma katkı tutarları, yatırımın tamamlanması şartıyla sonraki yıllarda yeniden değerleme oranı üzerinden güncellenecek. Cumhurbaşkanı, illerin ve ilçelerin sosyoekonomik gelişmişlik seviyelerine göre katkı oranlarını yüzde 50’yi aşmayacak şekilde belirleyebilecek.
Toplam katkı tutarının yüzde 50’sini aşmamak kaydıyla, yatırımcıların diğer kazançlarına da indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecek. Bu teşvikler, 16 Haziran 2025 sonrası alınan belgeler için geçerli olacak.
Teknoloji geliştirme bölgeleri ile AR-GE ve tasarım merkezlerinde çalışanların maaşlarının brüt asgari ücretin 40 katını aşmayan kısmına gelir ve damga vergisi muafiyeti getirildi. Vergi indirimi kademeli olarak uygulanacak:
-
Doktoralı veya özel alanlarda yüksek lisans mezunları: %95
-
Yüksek lisans ya da alan bazlı lisans mezunları: %90
-
Diğer çalışanlar: %80
Ayrıca, araştırma altyapılarında (kamu dışı) çalışan personele de aynı istisnalar sağlandı.
Dağıtıcılar yalnızca doğrudan toptan LPG alabilecek, ancak bunu bir başka dağıtıcıya satamayacak. Bu kurala uymayanlara idari para cezası uygulanacak; ihlalin 2 yıl içinde tekrarlanması halinde lisans iptali söz konusu olacak. Bu düzenleme 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.
Yoklama İşlemlerinde Dijital Dönüşüm
Vergi Usul Kanunu’ndaki değişiklikle birlikte, elektronik ortamda düzenlenen yoklama fişlerinde artık polis, jandarma ya da muhtar imzası aranmayacak.
Öte yandan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, 31 Aralık 2025’e kadar Türkiye Uzay Ajansı bütçesinden Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na kaynak aktarımı yapabilecek.