Zirai Don, Türkiye’nin Kiraz İhracatını Vurdu
Türkiye’nin dünya lideri olduğu kiraz üretimi, 2025 sezonunda büyük bir kayıp yaşadı. Mart ve Nisan aylarında etkili olan zirai don, kiraz rekoltesinde ciddi düşüşe neden olurken, ihracat rakamları da dibe vurdu.
Kiraz İhracatı %90 Azaldı
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, 2024 yılında 67 bin ton olan kiraz ihracatının 2025 sezonunda sadece 6 bin ton seviyesinde kaldığını açıkladı. Uçak, “Bu yıl gerçekten çok zor bir dönem yaşadık. Rekoltedeki %90 kayıp, ihracat rakamlarına da yansıdı. Allah böyle bir felaketi üreticimize bir daha yaşatmasın” dedi.
İhracatta Genel Düşüş %9 Oldu
Uçak, 2025 yılının ilk yarısında toplam yaş meyve sebze ihracatının %9 azalarak 560 milyon dolara düştüğünü paylaştı. Düşüşte en büyük payın zirai dona bağlı yaşanan üretim kayıplarından kaynaklandığını vurguladı.
Zirai don nedeniyle yaş meyve sebze ve mamulleri sektöründeki işletmelerin 2025’te düşük kapasiteyle çalışmak zorunda kalacağını belirten Uçak, Eximbank’a kredi borçlarının ertelenmesi için başvurduklarını açıkladı. Uçak, “Umarım bu girişimlerimiz kısa sürede karşılık bulur” dedi.
İhracat performansında domates bu yıl öne çıktı. 2025’in ilk yarısında 39 milyon dolarlık ihracatla liderliği alan domatesi, 16 milyon dolarla kiraz izledi. Bu ürünleri hurma, mandalina, şeftali ve nektarin takip etti.
Meyve sebze mamulleri ihracatında ise yer aldı. Ege Bölgesi’nin domine ettiği ürünlerden kuru domates ihracatı 58,5 milyon dolar, kornişon turşusu ihracatı ise 49 milyon dolar olarak gerçekleşti.
En Fazla İhracat Rusya ve ABD’ye Yapıldı
Uçak, 2025’in ilk yarısında yaş meyve sebze ihracatında en fazla ihracat yapılan ülkenin olduğunu söyledi. Almanya ve Ukrayna ise sırasıyla 13,5 ve 12,5 milyon dolarla takip etti.
Meyve sebze mamulleri ihracatında ise 81 milyon dolarla ABD liderliği aldı. Almanya 75 milyon dolarla ikinci, İngiltere 42 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı.
Son dönemde İzmir ve çevresinde yaşanan orman yangınlarına da değinen Uçak, yaşanan felaketlerden derin üzüntü duyduklarını belirtti. “Her yıl tekrarlayan bu yangınlar doğa ve ekosistem üzerinde büyük tahribat bırakıyor. Yok olan ormanlarımızı belki 30-40 yıl sonra ancak yeniden yeşertebiliriz” ifadelerini kullandı.
